Pytania Sokratesa

Znalazłem niezła perłę. Doskonały system rozmów z kłamcami wszelkiej maści. Jest to system Sokratesa, raczej przed nami ukrywany z wiadomych powodów.


PYTANIA WYJAŚNIAJĄCE:
 
1.                   Co masz na myśli? Jakie jest twoje stanowisko?
2.                   Czy mógłbyś to wyrazić w inny sposób?
3.                   Co rozumiesz przez... (np. sprawiedliwe rozwiązanie, gorący temat, to, co dobre dla młodych ludzi)?
4.                   Czy twoja główna teza to... (np. że młodzi muszą się zawsze buntować) czy raczej... (że bunt młodych wynika z błędów starszego pokolenia)?
5.                   Czy mógłbyś podsumować to, co powiedział Staszek? Staszku, czy o to ci chodziło?
 
PYTANIA O ZAŁOŻENIA
1.                 Jakie założenia przyjąłeś?
2.                 Jakie inne założenia można było przyjąć?
3.                 Zakładasz chyba, że... (np. młodzi ludzie zawsze się buntują). Czy dobrze cię rozumiem?
4.                 Dlaczego swoje rozumowanie opierasz na założeniu, że... a nie np. że...?
 
 
PYTANIA O DOWODY
1.                   Czy możesz podać przykład potwierdzający tę tezę?
2.                   Jakie rozumowanie doprowadziło cię do poglądu, że...?
3.                   A jak twoje opinie pasowałyby do takiego oto zdarzenia...?
4.                   Czy masz dostateczne powody, by wierzyć, że...?
5.          Co mogłoby cię skłonić do zmiany poglądu?
 
PYTANIA O ODMIENNE PERSPEKTYWY
1.                 Co by na to powiedział ktoś, kto się z tobą nie zgadza?
2.                 Jak można o tym pomyśleć inaczej?
3.                 Jak różni się podejście Antka i Kamila? A w czym jest podobne?
 
 
PYTANIA O KONSEKWENCJE
1.                   Skoro założyłeś, że... , to co się zdarzy dalej? Jak postąpi bohater? Jak zachowa się kula na równi pochyłej? Jak zmieni się klimat pod wpływem ciepłego prądu? Jak będą się zmieniać nastroje społeczne?
2.                   Jakie będą dalsze konsekwencje opisanych przed chwilą zdarzeń? Dlaczego? 
 
Pytania wyrażające prośbę o dokładniejsze wyjaśnienie zagadnienia.

Dlaczego tak uważasz? Jak Twoje słowa odnoszą się do naszych rozważań? Czy masz zamiar wziąć pod uwagę wpływ tych i tych czynników?

Pytania analizujące przyjęte założenia.
Czy możemy zamiast tego założyć że…? Czy możesz udowodnić, że to założenie jest fałszywe?

Pytania badające powody i dowody twierdzeń oraz założeń.
Czy istnieje przykład potwierdzający to założenie?

Pytania wprowadzające inne punkty widzenia oraz możliwe alternatywy.
Jakie istnieją alternatywy? Czy takie rozwiązanie jest możliwe z takiego a takiego punktu widzenia?

Pytania badające implikacje i możliwe konsekwencje.
Jakie można przyjąć założenia upraszczające? Jakie będą konsekwencje tych założeń?

Pytania dotyczące samych pytań.
Jaki jest cel tego pytania? Dlaczego sądzisz, że to ja zadałem to pytanie?



Do mądrego Sokratesa przybiegł ktoś wzburzony i rzekł:
- Posłuchaj Sokratesie, tego, co ci muszę powiedzieć, jako twój przyjaciel...
- Stój, zaczekaj - przerwał mędrzec. - Czyś przesiał to, co mi chcesz powiedzieć przez trzy sita?
- Jakie to sita? - zapytał przybyły ze zdziwieniem.
- Tak, drogi przyjacielu, przez trzy sita! Zobaczymy, czy to, co mi zamierzasz oznajmić, przejdzie przez te trzy sita. Pierwszym sitem jest prawda. Czy sprawdziłeś, czy to, co chcesz mi opowiedzieć, jest prawdą?
- Nie, tego nie sprawdziłem, ja tylko słyszałem i...
- A więc tak. W takim razie może sprawdziłeś to sitem dobroci? Skoro nie wiadomo, czy to prawda, może jest to przynajmniej dobre?
Rozmówca stwierdził, ociągając się:
- Nie mogę powiedzieć, aby to było dobre, przeciwnie.

- Hm, hm! - przerwał mu mędrzec. - Skoro tak, to zastosujemy trzecie sito: czy uważasz za konieczne opowiadać mi o czymś, co ciebie samego tak podnieca?
- Nie, nie uważam tego za konieczne...
- W takim razie - uśmiechnął się mędrzec - skoro to, co chcesz mi opowiedzieć, nie jest ani prawdziwe, ani dobre, ani konieczne, zapomnij o tym i nie obciążaj samego siebie ani mnie takimi rzeczami.
Ilu nieprawdziwymi, niedobrymi i niepotrzebnymi sprawami obciążamy siebie, a nieraz też innych...


I kawałek po angielsku

Questions of Clarification

What is your main point?
Can you give me an example?
What is the source of that idea or information?
Can you summarize what we discussed?

Questions that Probe Assumptions

What are you assuming?
How would you support your assumption?

Questions that Probe Reasons and Evidence

What did you observe in the demonstration/experiment?
What evidence supports your hypothesis?

Questions that Probe Implications and Consequences

What effect would that have?
What could you generalize from this observation?
What does that remind you of?
What do you predict will happen next?



Film [EN] wyjaśniający jak rozmawiać z politykami, działaczami i wszelkiej maści kłamcami.

Prosta metoda, proste pytania i doprowadzają rozmówców do szału. Sami mówimy bardzo grzecznie a oni zaplątani we własne kłamstwa uciekają przed nami gdzie pieprz rośnie.

Taka metoda, w sumie Boża jest bardzo efektowna ponieważ jest bardzo prosta i kazdy rozumie proste pytania, za wyjatkiem rozmówcy.

Można używać na żywo, na blogach i forum także. Warto to poćwiczyć!